Utanvegarakstur

Sælir

Ég var aðeins að þræða slóðir um helgina og sá þá för og byrjaði að blóta vélhjólamönnum.
Ég var á ferðinni á slóðini sem liggur frá fjallabaksleið syðri yfir á Landmannaleið, meðfram Vatnafjöllum og Heklu. Þegar ég kom norður af Mundafellshálsi sá ég för eftir nokkur mótorhjól, í óspilltum vikrinum, til austurs. Þarna fór ég náttúrulega að bölva hjólurunum í sand og ösku. Þegar ég kem að þeim stað þar sem förin komu inn á slóðina, sem ég var á, þá sé ég í gps tækinu hjá mér að þessi för passa nákvæmlega við tengivegin yfir á slóðina við Krakatind. Fullkomlega lögleg og kortlögð slóð. Þarna hafa regn og vindar máð út slóðina og sennilega verið mótorhjólamenn með GPS meðferðis og keyrt eftir því.
Þannig að í einhverjum tilfellum eru menn ábyggilega hafðir fyrir rangri sök um utanvega akstur.
Annars sá ég mjög lítið af förum út fyrir slóðir við Krakatind og Heklu.
Helst að það pirraði mig að sjá för meðfram slóð þar sem menn hafa ekki nennt að skakast í skemmtilegum hjólförum eða holum.

Kveðja O.Ö.

Utanvegaakstur er í öllum tilfellum óþolandi hvort sem eiga í hlut jeppamenn, hjólamenn eða jafnvel sleðamenn sem oft þurfa að skjóta sér á milli skafla. Ég hef farið um landið í sumar og víða séð ljót merki um utanvegaakstur en flest voru gömul seingróin sár. En þessi fáu nýju för sem maður sér er ekki hægt að réttlæta nú þegar upplýsingamiðlun til fólks á ekki að vera neitt vandamál.
En pínlegast finnst mér að sjá för út fyrir veg, jafnvel út á gróið land, þar sem menn eru að sneiða fram hjá pollum. Sömu menn fara seinna óhikað yfir Krossá og önnur foráttuvöð og sanna þannig ótvíræða karlmennsku/kvenmennsku sína. Þetta er að mínu mati ekki í lagi og krefst líka hugarfarsbreytingar.

Kv. Davíð

Takk fyrir þetta bomsa – ég ferðaðist mikið fótgangandi um fjöll og firnindi áður en jeppavírusinn náði yfirhöndinni.
Hestamenn eru síst betri en þeir sem ferðast á vélknúnum ökutækjum. Dæmi um slíkt hafa t.d. sést mjög vel í kringum Reykjadali fyrir ofan Hveragerði, og í kringum Landmannalaugar.
.
Minnir um margt á laxveiðimennina sem vilja banna kajakræðara á ám því þeir halda að þeir trufli náttúruna sem þeir ætla að drepa.
.
EE.

Nú veit ég ekki hvort ég er að misskilja komment King-1 en stundum hefur maður heyrt þá réttlætingu á utanvegareið hestamanna að hestar séu hluti af náttúrunni og fari um landið eins og hver önnur dýr. Því gildi annað um það þó reiðhópar fari um heldur en þegar keyrt er utanvega. Það gleymist hins vegar að taka það inn í dæmið að hestar hafa aldrei verið hjarðdýr á Íslandi og íslensk náttúra myndi ekki þola það þó gróðurlendur víða annarsstaðar þoli það. Háfjallagróður hér á landi sparkast mjög auðveldlega upp þegar járnað hestastóð er rekið yfir og ég hef séð slíkt stóð fara yfir grösuga sléttu hreinlega eins og plóg, um 10 metra breitt moldarsvað stóð eftir þar sem áður hafði verið gróður. Við getum alveg búið hér áfram, en það er algjör óþarfi að umgangast náttúrna svona og það er alveg hægt að ferðast um án þess að skilja eftir sig skemmdir.

Ég sá athyglisverða ljósmynd í gær. Það var nokkuð brött brekka þar sem var gróðurlaust gap í miðri brekkunni en gróið sitt hvoru megin. Það sem þarna hefur gerst er að einhver hefur keyrt þarna upp og skilið eftir sig för, vatn byrjað að renna eftir förunum og komist undir gróðurlagið og á endanum torfan hreinlega runnið niður brekkuna og eftir stóð eitt stórt sár. Í sumum tilfellum hverfa ummerkin á einhverjum x árum en í öðrum tilfellum aukast þau ár frá ári. Í verstu tilfellum getur svo vindurinn tekið við og krafsað í brúnina smám saman og fyrir rest jafnvel umhverfið orðið eitthvað þessu líkt:

[img:3cti3n2e]http://www.mountainfriends.com/images/sum04/sum04_03.jpg[/img:3cti3n2e]

Hljómar kannski ýkt en er langt frá því að vera óraunhæft, uppblástur byrjar sem lítið sár í jarðveginum þar sem jarðvegurinn byrjar að fjúka burt þar til eftir ár eða áratugi ekkert er eftir.

Kv. – Skúli

Ekki ælta ég að fara að gera lítið úr skaðsemi sauðkindarinnar, en það er kannski aðeins einföldun í þessu hjá Einari. Gróðurþekjan veikist ekki bara vegna beitar heldur vegna ofbeitar. Ástæðan fyrir að þetta tengist sauðkindinni er að það er helst hægt að finna dæmi um ofbeit af hennar völdum á Íslandi og reyndar mikið af slíkum dæmum. Saman með þessu fara veðurfarsaðstæður í meiri hæð yfir sjávarmáli og stuttur vaxtartími. En allavega stöndum við einfaldlega frammi fyrir því að gróðurþekjan er veikburða á stórum hluta hálendisins og óháð því af hvaða orsökum það er, þýðir það að rof hennar af völdum umferðar getur sett í gang ferli sem leiðir til uppblásturs. Það þýðir ekkert að segja bara að þetta sé sauðkindinni að kenna þó hugsanlega myndi gróðurinn þola meira rask ef Íslendingar hefðu ekki ofbeitt landið í gegnum áratugina.
Kv – Skúli

Þar sem gróðurþekjan er svo veikburða að sár sem myndast vegna umferðar setja af stað stórfelldan uppblástur, þá er það spurning um hvenær en ekki hvort, viðkomandi svæði blæs upp. Ef til vill verður það eitthver breytileiki í veðurfari, t.d þurrkur, hvassviðri eða vatnsveður, eða eldgos, sem hleypir ferlinu af stað, en niðurstaðan er sú sama.

Það þarf þó ekki langa friðun frá sauðfjárbeit til þess að styrkja gróðurinn, þannig að rofabörðin og skorningarir grói með tímanum.

Ég held að það sé líka villandi að tala um ofbeit sauðfjár, réttara væir að tala um stjórlausa beit, rollan er þeirrar náttúru að hún sækir mest í nýgræðinginn, t.d. þar sem gróður er að nema land eða græða sár.

Ef nýta á land til sauðfjarbeitar með sjálbærum hætti, þarf að stjóna beitinni þannig að rollunni sé haldið á svæðum sem eru fullgróin, og að þau séu hvíld reglulega, til þess að sárin sem alltaf myndast, nái að gróa.

-Einar

Held að útlendingar eigi nú líka einhvern þátt í utanvegaakstri hér á landi. Ég lenti í því í gær að ég var að aka Kaldadalinn og þegar komið var að Sandkluftarvatni sáum við að eitthvað var um að vera, þar sem vatnið var þornað að hluta, norðan þess. Þegar nær kom, sáum við að kona ein var uppi á vegi að óska eftir aðstoð. Hún reyndist vera frönsk og hafði pikk-fest bílinn sinn í drullu algjörlega utan vega. Þjóðverjar höfðu komið þar að til að draga dömuna upp, en festu sig einnig. Konan var semsagt að biðja okkur um að hringja eftir aðstoð. Ég vildi ekki fara þarna út til þess að spæna upp eða marka meira í landið og taldi þessvegna rétt að fá björgunarsveit eða því um líkt til að koma til aðstoðar. Ég benti konunni á að utanvegaakstur á Íslandi væri stranglega bannaður, en þá skildi hún allt í einu ekki orð af því sem ég sagði……

Til að gera langa sögu stutta, fór ég og hringdi eftir aðstoð, lét fólkið vita af því og bað þau jafnframt um að biðja ekki fleiri um aðstoð. Það kom síðan í ljós þegar björgunarsveitin kom á vettvang að fólkið hafði einhvernvegin losað sig og látið sig hverfa, því enginn var þar til að láta bjarga sér.

Þarna kom kannski í ljós að útlendingar vita ekki eða vilja ekki vita að utanvega akstur er bannaður. Hvernig er hægt að koma áróðri til þeirra?

kv. Ólafur M