Seljalandsfoss

Ég tek undir það með Árna að ég vona að hann hafi rangt fyrir sér og Agnar og Róbert rétt fyrir sér í því að ásýnd fossins breytist ekki og að þarna sé verið að fara eins varlega og hægt er miðað við aðstæður. Það setur samt að manni ugg að bera saman myndirnar hér að ofan við þá fullyrðingu í skýrslunni að áhersla sé lögð á að endurbætur á núverandi vegslóða takmarkist að mestu við núverandi legu slóðans. Það sem sést á mynd 6 er allavega meiri hliðrun en svo að verið sé að jafn út einhverja hlykki. Það má vel vera að það sé einhver önnur skynsemisrök fyrir því að færa veginn þarna, en ég get ekki séð það í skýrslunni (hraðlas hana að vísu og á köflum renndi augum mjög lauslega yfir og því hugsanlegt að mér hafi missést um eitthvað). Ég reyndar velti fyrir mér hvort það hefði ekki verið æskilegast að leggja þennan nýja veg hreinlega fjarri þeim gamla og staðsetja hann þá þannig að hann sæist örugglega hvorki frá þjóðvegi og sem minnst frá gamla slóðanum. Það er hins vegar allt önnur spurning.
Hins vegar sé ég hvergi í skýrslunni neitt mat á þessu atriði um hvort vegurinn komi til með að sjást frá þjóðveginum sem strik ofan við fossinn. Þetta er mikilvægasta atriðið í mínum huga og það sem ætti að vera aðal áhyggjuefnið. Ég skil þó Róbert svo að hann hafi velt þeirri spurningu fyrir sér og komist að ásættanlegri niðurstöðu og eins og ég segi vona ég að hann hafi rétt fyrir sér í því. Ég held samt að það sé full ástæða til að vera á varðbergi, enda væri það ekki í fyrsta sinn sem framkvæmdir hefðu í för með sér skaða sem auðveldlega hefði verið hægt að komast hjá. Maður sér t.d. oft jeppaför alveg upp á jökul þarna á sóbjörtum degi og þá erum við að tala um tvö hjólför en ekki 13-15 metra breiðan ofaníborinn veg. Þetta á væntanlega eftir að koma í ljós og ef áhyggjurnar eru ástæðulausar er það bara hið besta mál, en aftur á móti verra ef þær eiga við rök að styðjast. Meginmálið er að ásýnd fossins spillist ekki, annað í þessu er léttvægara.

Burt séð frá þessu öllu hjó ég eftir svolítið skrýtnum fullyrðingum í skýrslunni. Í kafla 16.7 segir ‘Helstu áhrif fyrirhugaðra framkvæmda eru þau að slóðinn verður meira áberandi í landinu þegar búið er að breikka hann og laga til. Þar með breytist tilfinning fólks fyrir því að það sé að fara fáfarnar slóðir sem ekki eru á færi nema sérútbúinna bíla. Á móti kemur að svæðið opnast fyrir fleira fólki sem getur farið upp í hlíðar Eyjafjalla og notið þar ósnortins víðernis.’

Þetta skiptir svosem ekki máli í þessu sambandi en er svolítið algeng rökleysa. Ég held að tæplega verði gamli slóðinn flokkaður með þeim hætti að hann sé meiri háttar torfær og þurfi sérútbúna bíla til að fara hann, líklega fær öllum jepplingum svo langt sem uppbyggingin á að ná, jafnvel fólksbílum ef varlega er farið. Ég set stórt spurningamerki við að búkolluvegur þarna sé til að auðvelda aðgengi minni bíla að svæðinu, enda kemur fram annars staðar að ofaníburðurinn verði grófur. En svipaðar röksemdafærslur heyrast oft um uppbyggingu vega. Einhvern tíman fyrir allnokkrum árum fór ég á litlum fólksbíl inn í Landmannalaugar og það var ekkert vandamál eftir að uppbyggða línuveginum sleppti. Þetta er svolítið eins og þarna sé verið að búa til réttlætingu.

Kv – Skúli

Ég vil þakka Agnari, Árna, Skúla, Róbert og fleirum málefnaleg skrif.
Þetta er orðin nokkur saga, þessi slóði upp Hamragarðaheiðina.
Þegar einhver ákvað að gamli slóðinn gæti nýst fyrir grjótflutninga af heiðinni, bara þyrfti smá vegabætur til að vörubílar gætu ekið slóðann. Stór bónus er því ekki þyrfti að fara með slíkt í umhverfismat, þótt slóðin er rétt hjá þekktum náttúruperlum.
UST fór yfir málið og sagði að vegurinn motti ekki vera breiðari en 5m og vera í sínu upprunalega vegstoði. Vegagerðin fékk þessu breytt hjá skipulagsstofnum og mátti þá vegurinn vera allt að 7m breiður með útskotum og rétta mátti úr kröppustu begjunum. Síðan hefur mikið varn runnið til sjáfar og er vegurinn "slóðinn" orðin 12-15m breiður og beinn, enda þarf hann ekki lengur að vera í vegstæði gamla slóðans. Enn heitir þetta nú samt "endurbotur á slóða".
Þetta er farið að minna töluvert á söguna góðu Naglasúpan.
En eins og með góðar sögur, endaði Naglasúpan vel og vona ég að þessi saga endi einnig vel þó ekki er endinn fyrirsjáanlegur enn.
Þetta ferli er ekki til eftirbreytni og vonandi sjá yfirmenn, þeirra stofnanna sem komu að þessu, að slíkur blekkingaleikur tekst bara einu sinni, eins og í Naglasúpunni.

kveðja Dagur
formaður umhverfisnefndar F4x4

Vegagerðin á Hamragarðaheiðinni fór í umhverfismat, sem hluti af Bakkafjöruhöfn. Niðurstaða Skipulagsstofnunar frá 26 júní í sumar er [b:30mgc2vd][url=http://www.skipulag.is/focal/webguard.nsf/5ed2a07393fec5fa002569b300397c5a/761393cae8ff6c680025736a003bd288/$FILE/2008010110.pdf:30mgc2vd]hér[/url:30mgc2vd][/b:30mgc2vd].
Þar er tilskilið að vegurinn fylgi eldri slóða og verði 7 m breiður með útskotum.

Í kjölfarið er ákveðið að vegurinn skuli vera 14-15 metra breiður og liggja eitthversstaðar annarsstaðar. Sem sagt, niðurstaða umhverfismats var virt að vettugi. Þetta kann að vera löglegt því svo virðist sem sveitarfélögin þurfi ekki að gera neitt með það sem kemur út úr umhverfismatsferlinu. Gott dæmi um þetta er virkjun á Ölkelduhálsi (Bitruvirkjun), þar sem Ölfushreppur er staðráðinn að hafa umhverfismatið að engu og beitir Orkuveituna þrýstingi til að hún haldi áfram borunum á Ölkelduhálsi.

-Einar

"Fögur er hlíðin" sagði einhver fyrir mörgum árum. Sá sem sagði þetta var reyndar að horfa í hina áttina, en látum það liggja milli hluta núna.

Þegar maður kemur keyrandi í átt að Seljalandsfoss þá er hlíðin fögur, og ég vona að þessari ásýnd verði ekki spilt enn frekar.

Mér þykir vanta aðeins í þessa umræðu, smávirkjun sem var byggð rétt fyrir innan Seljalandsfoss. Þar hafa menn sótt vatn í nálæga læki og skorið hlíðina ljótum svöðusárum sem líklega koma ekki til með að hverfa. Það má segja að vesturhlíðar Eyjafjalla séu að verða hálf subbulegar.

Góðar stundir

[b:9v4f9y67]Suðurverk og Seljalandsfoss[/b:9v4f9y67]

NÚ er hafin tröllaukin vegagerð í baksviði Seljalandsfoss á svonefndri Hamragarðaheiði. Neðsti hluti heiðarinnar og það sem málið snýst um er hraun sem "nýtur sér- stakrar verndar skv. náttúruverndarlögum" eins og segir í nýútkominni skýrslu Skipulagsstofnunar sem er einhvers konar blessun yfir framkvæmdir vegna Bakkafjöruhafnar.

Íöllum skýrslum frá hinum ýmsu opinberu aðilum er talað um endurbætur eða uppbyggingu á gömlum vegslóða sem nú þegar liggur upp heiðina. Þau óhæfuverk sem núna er byrjað að vinna á heiðinni eiga ekkert skylt við endurbætur eða uppbyggingu vegslóða. Verktakinn hefur nú þegar byrjað, með eða án vitundar sveitarfélagsins og eftirlitsaðila, að leggja þráðbeina braut beint niður heiðina langt utan við umræddan vegslóða. Síðast þegar ég sá til var 50 tonna jarðýta nýbúin að ryðjast beint gegnum hraunið í Efra-Klifinu langt utan slóðans. Þaðan hefur verið merkt fyrir hinum tilvonandi tröllvaxna vegi, þráðbeint og stystu leið niður heiðina. Nokkur hundruð metra ofan við Seljalandsfoss tekur brautin blessunarlega loks beygju.

Framkvæmdin er hvergi eins og henni er lýst í öllum þessum op inberu plöggum. Stóð eitthvað annað í útboðsgögnum verktaka? Hvergi í þessum skýrslum er heldur minnst einu orði á Seljalandsfoss hvað þá ásýnd hans svo ég viti. Það er einmitt það sem málið snýst um.

Getur einhver bent mér á kort sem sýnir vegstæði hins nýja vegar? Sú lágkúra og laumupúkaháttur sem einkennir þetta mál gerir það vægast sagt tortryggilegt.

Sveitarstjóri Eystra-Rangárþings segir í nýlegu viðtali að engar athugasemdir hafi komið fram við þessa framkvæmd og engar áhyggjur þurfi að hafa. Það er erfitt að gera athugasemdir við eitthvað sem enginn veit um. Hvernig getur uppbygging gamals hlykkjótts vegslóða orðið að fimmtán metra breiðu og beinu striki?

Upphaflegu mistökin eru að velja vegstæði gegnum eina hraunið sem hægt er að finna á syðsta hluta landsins auk þess að vera baksvipur eins þekktasta foss landsmanna. Betri leið er enn í boði. Það alvarlegasta er hins vegar að verktakinn virðist hafa frjálsar hendur með að rústa þessu hrauni. Hver ber ábyrgð á þessu máli öllu? Hver er með eftirlitið? Af hverju er ekkert farið eftir því sem t.d. stendur í skýrslu Skipulagsstofnunar sem blekið er varla þornað á. Eru einhver tengsl milli Rang- árþings eystra og Suðurverks?

Undir hvaða ráðherra fer svona mál? Það er skítalykt af þessu. Það virðist haft að leiðarljósi að verktakinn komist sem ódýrast frá framkvæmdinni og það með því að nauðga náttúrunni.

Fimmtán metra breitt og beint sár í grónu hrauni sem ber beint í Seljalandsfoss er áhyggjuefni að mínu mati. Ég legg til að landslagsarkitektar skoði hvaða leið sé best að fara. Það er allt betra en að það sem fyrirhugað er og búið er að merkja fyrir. Þó ekki væri nema að fylgja gamla slóðanum eins og gert er ráð fyrir í öllum skýrslum. Seljalandsfoss á að njóta vafans. Annað væri þjóðinni til skammar.

Árni Alfreðsson

Taka alla Vestfyrðina á Snæfellsnes eða norður á land og losna við öll jarðhöngin þar myndi spara marga miljarða VERNDUM LANDIÐ