rafmagnsvírar og flutningsgeta þeirra.

Hann er að tala um að í kraftrás skal draga " – " (mínus tengdan vír) frá geymi líka. ekki nota body sem mínus í aflrásir… og alltaf skal hafa öryggi á " + "(plús) vírnum, sem næst geymi.

kveðja, Lalli

Sælir allir.

Kvaðrat (q) er mælikvarði á gildleika víra. Það er ekki hægt að mæla þetta með skífmáli, því sverleikinn er mismunandi eftir gerð vírsins. T.d. er venjulegur ídráttarvír til notkunar í húsum 1,5q og er stífur einþáttungur. Ef maður skoðar svo 1,5q fjölþættan vír er hann talsvert sverari. Og verður sverari eftir því sem hann er fínþættari.

Í smáspennulögnum eins og í bílum borgar sig alltaf að hafa frekar sverari víra en grennri. Spennufall er meira við lága spennu eins og er í bílum, og það getur valdið t.d. lágum sendistyrk í talstöðvum. Eins er mjög áríðandi að setja öryggi sem næst geyminum, og hafa það alls ekki of stórt. Öryggið má ekki vera stærra en flutningsgeta vírsins, og ekki mikið stærra en tækið þarf. það er t.d. mjög varasamt að hafa spil ekki á öryggjum. Ef bíll með spiltengi lendir í árekstri getur spiltengið skammhelyptst og þar með skammhleypt geyminum sem aftur getur valdið íkveikju eða jafnvel sprengingu. Spil þurfa að hafa ca. 300A. öryggi.

Varðandi lagnir að tækjum er ég ekki alveg sammála því að leggja þurfi báða víra að geymi. Að mínu viti er grindin í jeppunum fyrirtaks leiðari, og hentar fjandi vel til jarðtenginga. Ef orginal raflagnir eru skoðaðar eru jarðtengingar um allan bíl. Reyndar þarf að passa vel að tengingin nái góðu sambandi. það ætti t.d. að vera alger óþarfi að leggja mínus að kösturum frá geymi.

Kveðja,
Emil Borg

Sælir

Emil, sverleiki víra er mjög auðmædur hvernig sem vírinn er. þú þarft að vísu að eiga nákvæmt mælitæki til þess að geta mælt þvermál þátta í fínþættum vír en þú getur alltaf mælt þvermálið á öllum vírum.

Á einþáttum vír er málið einfalt: Þú mælir þvermálið og deilir því með 2, þá færðu radíusinn. radíus í öðru veldi sinnum pí er þverskurðarflatarmál hrings og ef þú ert með fínþættann þá mælirðu einn þátt, reiknar flatarmálið og margfaldar með fjölda þátta.

Mínus skal alltaf draga frá geymi að neyslutæki. Þú tengir td aldrei leitarljós í grindina á bílnum heldur bodyið. Body á bílum er stöðugt á hreyfingu og þegar bílar eldast verður bodýið hin lélegasti leiðari. T.d. fyrir viðkvæmann búnað eins og tölvur og gps, talstöðvar og síma gæti spennufallið sem myndadst í hreyfingu bodýsins dugað til að rjúfa lélegt samband.

Ryð.

Ryð myndast eingöngu vegna spennumun. Það vita menn sem smíða úr sitthvorum málmi að þá ryðgar samsetningin vegna þess að eigin spenna málmana er ekki sú sama. Menn sem stunda ryðbætur á bílum vita líka að þar sem bodýið er sett saman á vafasamann hátt myndast spennumunur og þ.a.l. ryð. Straumfrek rafmagnstæki mynda span sem hleður upp spennu í málmum og það er spenna sem þarf að jafna út í bílnum.

Með því að leggja – vír frá geymi í öll tæki og í bodyið við það spennujafnast svæðið í kringum tækin og tækin fá öruggt jarðsamband.

kv Isan

Negatív spenna fyrir orginal raftæki í bílum er yfirleitt leidd í gegnum vél, grind eða boddí eftir því sem við á. Ef tengingar eru í lagi, þá veldur straumurinn óverulegum spennumun og þarafleiðandi ekki tæringu. Þar sem vél, grind og boddí eru aðskilin með gúmípúðum er sérstök jartenging milli þessara hluta. Það er því hreinn óþarfi að leggja tvo víra fyrir hvert rafmagnstæki sem menn setja í bílinn.

Undantekning frá þessari reglu eru fjarskiptatæki þar sem stundum er mælt með því að nota par af vírum sem eru snúnir saman fyrir bæði jörð og 12 voltin, til þess að draga úr hátíðni truflnum.

-Einar

Sæll Einar

Gerirðu þér grein fyrir því að í langflestum tilfellum þegar fólk verður vart við "skrýtnar" rafmagnsbilanir þá er um lélegt jarðsamband að ræða. Þetta er hægt að rukka á himinháu verði vegna þess að fólk trúir ekki að jarðsamböndin, vírarnir, eru til staðar en búnir að einangra sig frá tengipungtunum sínum bara út af titringi og skít.

Það fyrsta sem rafvirkjar gera þegar þeir taka bíl í viðgerð er að smella vírum hist og her út um allann bíl til að athuga með lélegt jarðsamband.

Þessu sambandi er ekki treystandi fyrir mikklum straumi og þessi litli spennumunur sem þú nefndir veldur tæringu.

Kv Isan

Listinn sem e11t gaf hér að ofan gefur þann sverleika af vír sem þarf til að koma í veg fyrir hættu á íkveikju. Í lágspennukerfum (12V) skiptir orkutapið oft verulegu máli, tölurnar sem bassi gefur miðast við halda því innan ásættanlegra marka. Ef menn fara að ráðum isan og leggja allt tvöfalt (fram og til baka), þá þyðir það tövföldun á vírlengd, sem þýðir að fyrir orkuferk tæki, eins og ljós eða spil, þarf að tvöfalda sverleika vírsins til að halda sömu orkunýtingu. Til dæmis, í stað þess að nota 2m af 2.5q vír þarf 4 m af 6q vír, eða fjórföldun á koparmagninu. Það er því ómaksins virði að vanda sig við jarðtengingar.

Ef bílaframleiðendur færu að ráðum isan, þá yrðu vírabúntin allt að því fjórfalt fyrirferðarmeiri en þau eru nú.

-Einar