Hvað eru "jeppaíþróttir" í þjóðgörðum ??

Það hlýtur að liggja nokkuð ljóst fyrir að það sem fellur undir jeppaíþróttir hlýtur að vera hlutir eins og torfærukeppni og annnað í þeim dúr og kemur ferðamennsku á jeppum auðvitað ekkert við. Veit ekki til þess að nokkuð slíkt hafi verið stundað á svæðum innan þjóðgarðsins þannig að þetta getur varla verið neitt vandamál. Ég hef að vísu ekki séð þessa grein en ef Tryggvi heldur að slíkt hafi átt sér stað eða að það hafi eitthvað með ferðamennsku á jeppum að gera er það bara einhver misskilningur.
Kv – Skúli

Þarna er otað upp um allsendis umdeilt umræðuefni; Er það íþrótt að ferðast um landið okkar?

Það liggur í orðum eins að svo sé.

Látum sem svo sé. Er það svo slæmt? Af hverju eigum við að láta annars? Það er ekki eins og við viljum skemma vettvanginn. Ég hef aldrei hitt íþróttamann sem hefur viljað skemma völlinn sem hann keppti á. Aldrei.

Af hverju er sumum svona umhugað um að halda ákveðnum svæðum fyrir sig?

Það getur varla verið að hagsmunir ráði ferð, er það?

kkv

Grímur

Menn ferðast að vísu á mismunandi hátt og með mismunandi markmiðum. Ég t.d. ferðast yfirleitt frekar „slow“ gef mér tíma til að skoða og slæpast, hvort sem ég ferðast gangandi eða akandi. Aðrir setja sér tiltekin markmið, klára ákveðinn hring eða leið eða eitthvað í þá áttina. Það getur átt við bæði jeppaferðir og göngur. T.d. gekk ég eitt sinn með ágætum hóp frá Kárahnjúkum upp með Jöklu að vestan verðu og inn á Kringilsárrana og svo til baka að Kárahnjúkum austan megin, s.s. uþb. svæðið sem núna er undir uppistöðulóni. Við skildum bílana eftir vestan megin við Sauðá og þar sem framkvæmdir voru byrjaðar við stífluna fórum við yfir brúnna (sem nú er á kafi) og fylgdum búkolluvegi upp að Sauðá. Þegar ég kom á veginn henti ég af mér pokanum, ánægjugangan var búin og nú var bara að ná í bílana sem var engan vegin hluti af sportinu fyrir mér. En fyrir nokkrum í hópnum var það hálfgert svindl, það varð að klára hringinn með pokann á bakinu. Gangan var semsagt ekki bara fyrir ánægjuna heldur tiltekið markmið sem varð að klára. Sem er allt í lagi, bara ekki mitt áhugamál. En kannski má segja að þarna sé íþróttamennska komin í bland við ferðamennsku. Sömuleiðis þekkjum við örugglega öll að fyrir mörgum er kappsmál að vera kominn fyrstur í skála, fljótastur upp brekkuna o.s.frv.
Þetta getur auðvitað allt talist ákveðin íþróttamennska í bland við ferðamennskuna. Það er samt ferðamennskan sem er aðal málið og tæpast hægt að úthýsa ferðamennsku úr þjóðgarðinum þó ákveðin íþróttaandi og kapp sé í huga ferðamanna. Það er allt annað mál heldur en að halda skipulagða íþróttakeppni og það er kristalklárt í mínum huga að akstursíþróttir og ferðalög á jeppum eiga afskaplega lítið sameiginlegt. Ekki frekar en maraþonhlaup og gönguferðir um fjalllendi.
Kv – Skúli

Þó rallý sé stundað víða þá hefur það ekkert með þessa ferðamennsku að gera. Ég veit svosem ekki hvort rallýkeppni sé einhvers staðar stunduð innan þjóðgarða en það er allt annað mál. Punkturinn er einfaldlega að akstursleiðir innan þjóðgarðsins hafa ekkert að gera með akstursíþróttir eða jeppaíþróttir eins og Tryggvi orðar það.

Sælir hér er greinin hans Einars frá Skotvís.

Fyrir hvað stendur Þjóð í Þjóðgarður?
Vangaveltur eftir E.Har

Ég hef eftir lestur tillagna um verndaráætlun vatnajökulsþjóðgarðar verið að velta fyrir mér fyrir hvern er Vatnajökulsþjóðgarður. Á tyllidögum er rætt um aukið aðgengi almennings, uppbyggingu ferðaþjónustu í nágreninu og svo framvegis. Við lestur tillagna um verndaráætlunina hafa síðan runnið á mig tvær grímur. Hún er ekki í nokkrum takt við þá stefnu sem kynnt var í upphafi. Í upphafi var markmiðið að þjóðin fengi að nýta garðinn sinn á sjálfbæran og vistvænan hátt, en garðinum og stórbrotnu landslagi hann yrði skilað áfram til komandi kynslóða, í sem minnst breyttri mynd. Það virðist einhvern vegin hafa verið snúið af þeirri braut, hvort sem um stefnubreytingu eða slys er að ræða. Notkun almennings á þessari perlu er allavega verulega takmörkuð, oft á grunni lítilla eða engra ástæðna, jafnvel bara falsraka!
Fyrir hvað stendur Þjóð í þjóðgarður?
Þjóð stendur alavega ekki fyrir Reiðhjólafólk. Bann við því að hjóla mela, sanda ber þess glöggt merki.
Þjóð stendur ekki fyrir stangveiðimenn. Lokun á vegum að vötnum sem eru jafnvel utan þjóðgarðsins segir sína sögu.
Þjóð stendur ekki fyrir íslenskt göngufólk. Bann við akstri inn að Kerlingu og almenn aðkoma sýnir það þó látið hafi verið undan þrýstingi með Heinabergsdal.
Þjóð stendur ekki fyrir þá sem ferðast á jeppum að sumarlagi. Miklar lokanir á vegumsýna það, liðlega 18 algengar ferðamannaleiðum er lokað!
Þjóð stendur ekki fyrir fjölskyldu fólk sem til að mynda má ekki tjalda lengur, ekki einusinni fyrir utan fullan skála!
Þjóð stendur ekki fyrir Hreindýraveiðimenn. Bann við veiðum á Snæfellssvæðinu og meira að segja út á Vesturöræfi tekur af öll tvímæli um það.
Þjóð stendur ekki fyrir vélsleðamenn. Talmörkun á aðgengi að jökli bendir til þess.
Þjóð stendur ekki fyrir hreyfi hamlaða. Takmörkun á aðgengi synir það.
Þjóð stendur enn síður fyrir þá sem ferðast á þungum ferðamótorhjólum. Slóðalokanirnar taka af öll tvímæli um það.
Þjóð stendur ekki fyrir Hestamenn. Lokanir á fjölda reiðleiða jafnvel margra alda gamalla sýnir það glögglega.
Þjóð stendur ekki fyrir Gæsaveiðimenn. Takamörkun á veiðum og styttur veiðitími á Snæfellasvæðinu bendir á það.
Þjóð stendur ekki fyrir Rjúpnaveiðimenn. Bann við rjúpnaveiðum á Snæfellssvæðinu talar sýnu mála. Þó menn hafi keppst við að koma með allskonar málamyndarök sem engin standast nánari skoðun!
Þjóð stendur sennilega ekki heldur fyrir kaffidrykkjumenn! Þar sem það kemur skýrt fram að bannað er að hella niður heituvatni í Þjóðgarðinum, án tillits til hvort þu ert á jökli, sandi, urða og grjóti eða grónu landi!
Þjóð stendur sennilega ekki fyrir fugla og hreindýr. Takmörkun á refaveiðum á fellisvæði heiðargæsa og burðarsvæði hreindýra bendir allavega ekki til þess.
Þjóð stendur varla fyrir ferða- og gistiþjónustu í grennd garðsins. Takmörkun á aðgengi flests alls almennings getur ekki verið til þess fallin að ýta undir ferðaþjónustu!

Fyrir hvað eða hverja stendur þjóð þá eiginlega? Sennilega þjóðverja með bakpoka og engan gjaldeyri!
Þeir mega tjalda við hliðina á skálum, labba um viðkvæman mosagróður . Erlendir göngu túristar er sá hópur sem sennilega þarf hvað mesta þjónustu. Það þarf að byggja mannvirki eins og skála með hæfilegu millibili og setja upp klóset við allar náttúruperlur meðan Íslendingurinn kemur venjulega á jeppa og fer á klóset á næstu bensínstöð! Það má alls ekki skilja þessar hugleiðingar mínar á þann veg að ég hafi eitthvað á móti göngufólki! Ég hef hinsvegar mikið á móti þeirri mismunum sem aðrir hópar verða fyrir. Af hverju á að stefna á fjölgun göngufólks við Snæfell en fækka rjúpnaveiðimönnum sem sækja þangað nokkrar helgar í Nóvember. Af hverju má göngufólk tjalda við fullan skála en fjölskyldufólk ekki!
Mér skilst að það hafi verið gerð könnun austur á héraði fyrir nokkrum árum á hvaða ferðamenn skilja mest fé eftir. Veiðimenn skildu mest eftir, keyftu veiðileyfi, leiðsögn og allan viðgjörning. Næst komu hestamenn og mótorknúinn umferð. Minnst skilja þeir skiljanlega eftir sem ferðast með brauðbita og banana í bakpokanum. Þess vegna er mér meðal annars óskiljanlega hvað þeim er hampað.
Hvað varðar hættu á röskun eða skemmdum á garðinum þá skil ég ekki að reiðhjólandi menn á jökli, kaffiþyrstir einstaklingar, rjúpnaröltarar, gæsaveiðimenn eða bara einhverjir að þessum útivistarhópum sem í sameiningu myndu kallast almenningur sé einhver hætta fyrir garðinn! Fyrir utan að garðurinn er orðið vaktaður af þjóðgarðsverði og ef í óefni stefnir á einhverju svæði eða á einhverjum slóða þá er einfallt mál að taka á slíkum tilfellum.
Verum skinsöm. Leyfum áfram hefðbundna vistvæna notum alls almenning á garðinum. Rétt eins og lofað var í upphafi. Þjóð í þjóðgarður á að standa fyrir íslendinga. Þjóðina sem á að fá að nýta garðinn sjálfbæran hátt um ókomna framtíð.

Einar Kristján Haraldsson
Fjallakall.