Hreggviður Jónsson, fv. alþm.

Við erum nú búin að taka ágætan hring í þessari umræðu hérna. Þarf ekki bara tækninefndin að senda af þessu tilefni Umferðastofu ítarlega greinargerð um þessi mál og hvernig þau hafa þróast á undanförnum árum. Mér fannst t.d. Snorri Ingimarsson koma með mörg athyglisverð rök gegn svona upphlaupum, svo ekki sé talað um hversu sterkt vopn Orion skýrslan er í þessum efnum.

Kv – Skúli

Þriðjudaginn 27. apríl, 2004 – Innlendar fréttir

Umferðarstofa athugi öryggi breyttra jeppa

HREGGVIÐUR Jónsson, fyrrverandi alþingismaður, hefur sent samgönguráðherra bréf þar sem hann bendir m.a. á að kanna þurfi hvort breytingar á jeppum geti haft áhrif á aksturseiginleika þeirra og öryggi. Spyr hann m.a.

HREGGVIÐUR Jónsson, fyrrverandi alþingismaður, hefur sent samgönguráðherra bréf þar sem hann bendir m.a. á að kanna þurfi hvort breytingar á jeppum geti haft áhrif á aksturseiginleika þeirra og öryggi. Spyr hann m.a. hvort framleiðendur bílanna hafi samþykkt slíkar breytingar til íslenskra umboða og hverjar séu viðmiðunarreglur hjá Evrópusambandinu um breytingar á bílum og hvort þær gildi hérlendis. Samkvæmt upplýsingum frá samgönguráðuneytinu hefur Sturla Böðvarsson samgönguráðherra sent erindi Hreggviðs til Umferðarstofu og óskað eftir að fá sjónarmið hennar á málinu.
Í bréfi sínu segir Hreggviður að margvíslegar breytingar á jeppum hafi farið fram án þess að gerð væri úttekt á afleiðingum þeirra. Nefnir hann breytingar á bremsubúnaði, drifum, á jafnvægispunkti og stöðugleika vegna hækkunar og stórra hjólbarða. Segir hann það hafa vakið athygli að slíkir bílar rási óeðlilega og að aksturslag þeirra skapi hættu fyrir aðra vegfarendur. "Fjöldi fólks talar um þessa vá á vegum, enda ekki árennilegt að mæta þessum tröllauknu hormóna bifreiðum og hafa það á tilfinningunni að þá og þegar geti þessi breytta bifreið ekið á eða yfir önnur farartæki," segir m.a. í bréfinu.

Hreggviður beinir einnig þeirri spurningu til samgönguráðherra hvort ráðuneytið hafi látið kanna hverju muni á bremsuvegalengd sama bíls á 29 tomma hjólbarða og 38 tomma hjólbarða miðað við 100 km hraða. Undir lok bréfsins spyr hann hvort menn haldi að venjuleg lítil verkstæði á Íslandi geti bætt eða útfært á fullnægjandi hátt hönnun og framleiðslu á öryggisbúnaði bíla sem kostað hafi milljarða að hanna.

Þetta atriði í greininni er nú kannski hluti af máli sem hefur verið til umræðu hér, Benni nefndi fyrst mér vitanlega og svo tók Jón Snæland þetta upp fyrir skömmu hér á vefnum. Það er að menn keyra oft býsna greitt og fyrir litla bíltík að mæta t.d. 44" Patrol eða LC80 (eða raunar hvaða stórum bil sem er) á mjóum vegi er örugglega býsna stressandi fyrir marga, ekki síst ef jeppinn er á mikilli ferð. Eins og Jón Ofsi sagði, þarna getum við tamið okkur tillitsemi og haft mikil áhrif á þessi imyndarmál. Lokum ekki augum fyrir þvi sem við getum bætt

Kv – Skúli

Ég geri mér grein fyrir því að það sem ég ætla að skrifa, á eftir að hljóma eins og kjarnorkusprengja í tómum hljómleikasal í framhaldi af þessari umræðu.

ÉG ER SAMMÁLA MÖRGU AF ÞVÍ SEM HREGGVIÐUR SKRIFAR!

Reyndar finnst mér ekki rétt að blanda tilfinningum í þessi mál eins og Hreggviður gerir því auðvitað er til fólk sem er hrætt við að mæta stórum bílum, en það er líka til fólk sem er hrætt við að fljúga, öskubílinn, lyftur og svo mætti lengi telja. Það skiptir bara ekki máli.

En snúum okkur að því sem ég er sammála. Ég er sammála því að það sé FULL þörf á að kanna þessi mál betur og ótrúlegt hvað menn virðast vera hræddir við að það sé gert. Í staðinn virðast jeppamenn stinga upp á því að tækninefnd ferðaklúbbsins 4×4 verði send til Umferðastofu til að útskýra hvað þetta sé mikil vitleysa í Hreggviði. Það eru einmitt svona aðgerðir sem kalla á samsæriskenningar og nær væri að eitthvað af visku tækninefndarinnar væri miðlað til almennings með markvissum hætti. Í því sambandi er rétt að benda á að það sem skiptir máli er: "Hvaða áhrif hafa umræddar breytingar á aksturseiginleika bifreiðarinnar og öryggi?" Allt annað hjal um flot og fjöðrun á jöklum skiptir bara engu máli.

Annað mál er svo þessi blessaða "Orion-skýrsla" sem virðist vera hið nýja haldreipi þeirra sem vilja verjast slíkum umræðum. Að veifa þessari skýrslu í umræðum um áhrif breytinga á aksturseiginleika er eins og að mæta með hníf í byssubardaga.

Það hlítur að vera hagur jeppamanna sem og annarra að þessi mál séu skoðuð og það skjalfest hverjar afleiðingar breytinganna eru. Verði tækninefndin send til að slökkva eldana í hvert sinn sem slík umræða fer á stað verður andúðin í garð breyttra jeppa alltaf jafn mikil og því miður á rökum reist. Ef breytingarnar eru eins góðar og af er látið, þá hafa jeppamenn ekkert að óttast. Viðbrögðin gætu þó bent í aðra og verri átt. Það kom mér reyndar afskaplega mikið á óvart þegar ég lét breytingaskoða jeppann (Isuzu Trooper á 35") og í ljós kom að miðað við leyfðan farþegafjölda var engin umfram burðargeta fyrir farangur osfrv. Reyndar kom hann vel út í bremsuprófun en hitt vakti mig til umhugsunar um áhrif meiri breytinga.

Með kveðju,
Daníel Gíslason

Daníel, það sem er fyrst og fremst misskilningurinn hjá ykkur Hreggviði og jafnframt Leó M. (ekki ólíklegt að það sé eitthvað samhengi milli þeirra tveggja) er að það er talað eins og þessi mál séu í einhverjum ólestri og ekkert verið unnið í þessu. Hreggviður setur fram þá merkilegu tillögu að Umferðastofa ??kanni hvort breytingar á jeppum geti haft áhrif á aksturseiginleika þeirra og öryggi??, líkt og það hafi aldrei verið gert. Þessi mál hafa verið til skoðunar í fjölda ára fyrir frumkvæði tækninefndar 4×4 og er stöðugt verið að vinna í þessum málum til að gera gott betra. Og Orion skýrslan góða er svo skýr vísbending um að sú vinna sem átt hefur sér stað í þessu sé bara býsna góð. Það er klárt mál að ef þessir bílar væru jafn hættulegir og þessir menn vilja láta væri útkoman úr þeirri rannsókn öðruvísi. Menn eru ekkert að mótmæla því að þessi mál séu skoðuð, enda sú vinna alltaf í gangi, menn eru hins vegar að mótmæla því að þetta sé eitthvað kaos og bílarnir okkar stórhættulegir í umferðinni eins og þeir Leó og Hreggviður gefa í skyn.

Það er full ástæða til að vekja athygli á því að ástandið sé ekki þannig, enda alltaf hætta á að ríkisvaldið setji einhver einkennileg lög á grundvelli svona sleggjudóma. Ég er allavega nokkuð sannfærður um að fulltrúar okkar í tækninefnd, auk margra annarra félagsmanna sem hafa legið yfir þessum málum í áratugi og byggja þar á menntun á þessu sviði auk reynslunnar, vita meira hvað þeir eru að tala um þarna en Hreggviður.

Kv – Skúli

Það getur verið að ég hafi einhverntímann skrifað að þessi mál væru í einhverjum ólestri og þannig skipað mér í flokk með þeim Hreggviði og Leó M. Það verð ég víst að sætta mig við. Ástæða þeirra skrifa hefur án efa verið að enginn hefur ennþá getað sýnt fram á hvaða áhrif breytingarnar hafa í raun á aksturseiginleika. Leo setti fram sýnar niðurstöður en hvað með niðurstöður áralangra rannsókna tækninefndar og félagsmanna með menntun og reynslu? Hafa þessar niðurstöður verið settar fram einhversstaðar og ef ekki, hvers vegna?

Það að breyttir jeppar séu leyfðir til notkunar ætti að vera næg sönnun þess að þessi mál eru ekki endilega í vondum farvegi, en betur má ef duga skal. Það þarf að sýna fram á hvaða áhrif breytingarnar hafa og það verður ekki gert með ?Orion-skýrslunni?.

Hérmeð skora ég á tækninefndina að opinbera eitthvað af sýnum niðurstöðum þannig að snúa megi vörn í sókn.

Með kveðju
Daníel Gíslason

Ég skipaði þér hér að ofan í flokk með þeim Hreggviði & co. bara af því ég skildi þig þannig að þú værir að taka undir hans orð, reyndar að undanskildu því sem ég var að vísu búinn að taka undir, þessu með tilfinningamálin. En sjálfsagt hefur það verið ofgert.

Hins vegar get ég alveg tekið undir með þér að það væri gott ef tækninefndin myndi fræða okkur almenna félaga um þessi mál, það er auðvitað ekki nóg fyrir okkur að trúa blint á hæfni þeirra sem hafa verið að vinna í þessum málum. Sú hugmynd var líka rædd í þræðinum sem fjallaði um gagnrýni Leós. Ég hef ekki tæknimenntun og kannski brotakennda þekkingu á þessum málum, veit þó að menn hafa fundið út að stýrisbúnaði er rétt að breyta á ákveðin hátt, hækkanir verði að vera innan tiltekinna marka o.s.frv. Þetta eru reglur sem eru búnar að þróast í gegnum árin og byggja á reynslu og hugviti. Ég held raunar að útkoman sé sú að hönnunin er yfirleitt jafngóð ef ekki betri en þessi milljarðahönnun bílaframleiðenda sem Hreggviður vill að fái að skera úr um hvað megi og hvað ekki, ef ég skil fréttina rétt. Það styrkir mig í þessari trú minni á íslenska breytingahönnun að flestir breyttir jeppar sem ég hef keyrt hafa verið afskaplega ljúfir í akstri. Ég kannast ekki við að þeir séu rásgjarnir eins og Hreggviður talar um NEMA það sé eitthvað að í stýrisbúnaði eða dekkin orðin slitin. En þetta á við alla bíla, óbreytt fólksbílatík rásar líka þegar slit er komið í stýrisbúnað. Ég reyndar fullyrði að það sé meira af fólksbílum á götunum sem eru hættulegar af þessum sökum heldur en breyttir jeppar vegna þess að yfirleitt fá breyttir jeppar meira og betra viðhald. Svo eins og ég segi er Orion skýrslan staðfesting.

En eins og ég segi þá get ég alveg tekið undir það að gagnlegt væri að fá meiri fróðleik um þessi mál og þróun þeirra frá tækninefndinni. Það hefur hins vegar ýmislegt komið fram, bæði á félagsfundum, í Setrinu og hér á vefnum.

Kv – Skúli

ég er nú ekki beint í þessu sporti, meira svona mikill áhugamaður á hliðarlínunni.

en er það ekki rétt hjá mér að þessar sérskoðanir taka á öllum hlutum sem að hefur verið breytt í bílnum, allt frá suðu og út í boltaherðingar á mikilvægum hlutum?

og líka, ganga þessir bílar ekki undir eðlilega skoðun að þessari sérskoðun lokinni og þá er tekið á öllu því sama og gert er með fólksbílana og þessa óbreyttu jeppa?

hvað er það þá sem að er svona óörugt við þessa bíla sem að menn eru hrættir við?

það er a.m.k tvennt í þessu sem gleymist tel ég:

Í fyrsta lagi þessi sérskoðun sem margir hér álíta einhversskonar "stiikfrí" passa. Segjum sem svo að þú eigir original Hilux á flatjárnum. Þú vilt fara í 38" og lætur henda honum ofan á hásingarnar og setur kanta, mætir svo í sérskoðun og færð bílinn gúdderaðan sem sérskoðaðan og allt í lagi. Límmiði settur á mælaborðið og allt er æðislegt. Seinna setur þú svo sjálfur heimasmíðað röradót undir hann að aftan og loftpúða, lengir hann aðeins í leiðinni og setur 200 lítra aukatanka í hann. Ofsa duglegur. Árið á eftir setur þú svo gorma að framan, aðra stýrismaskínu, spil, grind og margt fleira. Hver skoðar að Mummi Mix í bílskúrnum hafi gert þetta almennilega ? Er ekki búið að sérskoða bílinn og málið dautt ? Ekkert eftirlit ?

Berum svo saman að fá óbreyttan bíl eða jafnvel vörubíl í hliðina á hvaða fólksbíl sem er. styrktarbitar hurða og yfirbyggingar eru í svipaðri hæð og stuðarar bíla sem eru "original". Hart mætir hörðu eða þannig og búnaður bílsins verndar þann sem situr fyrir innan hurðina. Svo skulum við íhuga hvað gerist þegar stuðari 38-44" bíls kemur æðandi að hlið sama fólksbíls, hart mætir 5mm hliðarrúðu úr perlugleri og svo hausnum á þeim sem situr fyrir innan hana.

Það er löngu tímabært að taka breytingar á jeppum harðari tökum, of margir sem ekki hafa neitt fyrir sér eru að breyta bílum heima í bílskúr að eigin geðþótta og án eftirlits.

Hvers vegna eru td ekki hraðatakmarkarar og ökuritar í mikið breyttum bílum eins og td er lögbundið í vörubílum sem þó eru óbreyttir og margprufaðir við allar hugsanlegar aðstæður.

Jeppamenn á íslandi virðast líka gleyma því oft að þeir eru minnihlutahópur og því verður sennilega ekki breytt. Það sem er í þágu meirihluta verður að fá forgang, hvort sem það er vafamál um öryggi breyttra bíla gagnvart óbreyttum eða reglur um þungaskatt.

Þið eruð ekki einir á götunum.