Hærri Þjappa

Ekki veit ég hversu mikið hærri þjappa skilar þér en ef þú hækkar þjöppuna verður þú að nota besín með hærri oktantölu. Áður en þú ferð út í æfingar skaltu kynna þér hversu há oktantalan á að vera þegar þjöppuhlutfallið er 11:1, annars skilar þetta engu.

kv. vals.

Oktantala er mælikvarði á gæði bensíns með tilliti til minnkandi högghljóða (banks) í brennslustrokkum véla samfara bruna eldsneytisins.

Oktantala eldsneytis er skilgreind með eftirfarand hætti: Vél er knúin af viðkomandi eldsneyti við ákveðin tilgreind skilyrði og högghljóð (bank) numin. Því næst er sama vél, við sömu skilyrði, knúin af efnablöndu tveggja vökva sem nefnast oktan (nánar tiltekið isooktan) og heptan. Oktantala eldsneytis er sú prósenta oktans í blöndu af oktani og heptani sem gefur jafnmikil högghljóð (bank) og eldsneytið.

Bruni á hreinu oktani veldur óverulegu banki í vélum meðan bruni á hreinu heptani veldur miklu banki. Miðlungsmikil bankhljóð stafa hins vegar af notkun bensíns, háð sameindasamsetningu þess. Þannig er til dæmis 95 oktana bensín eldsneytisblanda sem veldur sama magni af bankhljóðum og stafar af blöndu með 95% af oktani og 5% af heptani. Til dæmis má ljóst vera af þessu að 95 oktana bensín veldur meira banki í vélum en 98 oktana bensín. Fyrir vikið er orkunýtni 95 oktana bensíns minni en 98 oktana bensíns. Að sama skapi er álag vegna bruna 98 oktana bensíns á vél minna en álag vegna bruna 95 oktana bensíns. 98 oktana bensín er því í hærri gæðaflokki en 95 oktana bensín með tilliti til orkunýtni og álags á vélbúnað.

Ástæðan til þess að 95 oktana bensín er frekar notað nú á dögum en 98 oktana bensín er einkum sú að bæta þarf blýi í bensínið til að hækka oktantöluna og slíkt er óæskilegt vegna umhverfisáhrifa. Auk þess er 95 oktana bensín mun ódýrara. Bílaframleiðendur hafa líka hætt að hækka þjöppunarhlutfallið í bílvélunum eins og þurfti til að nýta ávinninginn af hærri oktantölu.

Til er eldsneyti með hærri oktantölu en 100, en til að ná svo háum tölum þarf að bæta verulegu blýi í eldsneytið og slík vara er því ekki á almennum markaði.

Bensín er dæmt við 2 mismunandi aðstæður, RON (research octane number) er dæmt við aðstæður sem eru ekki mjög krefjandi en MON (motor octane number) er dæmt við aðstæður sem eru meira krefjandi (hærri hiti, meiri hraði). Það sem er stimplað á dælurnar hérna er RON. Kaninn notar hinsvegar AKI ((RON+MON) / 2)
Skv evrópustaðli um blýlaust bensín er hámarks blýinnihald bensíns í dag 5 milligrömm á líter, sama um hvort sé að ræða 95RON eða 98RON.
Í dag beita menn öðrum aðferðum en blýblöndun til þess að bæta bankmótstöðu bensíns. Hreint bensín hefur mjög litla bankmótstöðu og er það því blandað ýmsum efnum til þess að uppfylla þær kröfur sem gerðar eru fyrir nútíma vélar, meðal annarra toulene og xylene.

Varðandi það að hækka þjöppu á svona mótor þá er engin svakaleg afl aukning sem hægt er að ná í á því bensíni sem hægt er að kaupa úti á bensínstöð, en aukning samt (að því gefnu að mótorinn sé ekki bankandi til helvítis). Og það er sama með þetta og aðrar breytingar á vélum nú til dags, allar breytingar eru óæskilegar nema tölvuforritinu sé breytt í samræmi, tölvan aðlagar sig mjög takmarkað að breyttum vinnuforsendum.

Þessa kenningu hef ég ekki heyrt og mér finnst hún ekki stemma við neitt.

Eina álagið sem of há þjappa hefur á kambásinn er þegar útblástursventilinn opnast gegn hærri þrýstingi rétt áður en stimpilinn nær neðstu stöðu
Ég las um að það ætti að setja mýkri gorma á útventlana til að minka álagið
Svo má ekki gleyma auknu álagi á stimpilstángi og höfuð og stángarlegur.

Kv, Fannar

Fyrirsögnin segir allt sem segja þarf 😉

Kveðja
Izeman