This topic contains 15 replies, has 4 voices, and was last updated by 
-
Topic
-
Tekið þátt í tilraunum Siglingastofnunar varðandi umhverfisvænt eldsneyti fyrir smábátaflotann.
Ford Econoline 1988 7,3L IDI V8 444 cub ince
keyrð á Bio Diesel B100, 100% repjuolíu og til samanburðar 100% Diesle.
75% skipagasolíu og 25% repju blöndu og til samanburðar 100% skipagasolíu.Búið er að keyra á Bio diesel í nokkurn tíma á þessum bíl og hefur það gengið vel. Í byrjun var skipt um olíusíu og er mikilvægt að gera það þar sem sót og agnir losna upp við snertingu við Bio dieselinn.
Einnig var skipt um alternator, rafgeymi og startara áður en tilraunin hófs þar sem um eldri bíl er að ræða 1988 módel en mikilvægt er að þessir hlutir séu í góðu lagi þegar ákveðið er að fara yfir í Bio diesel (B100) eða 100% repjuolíu. Í þessum bílum eru tveir eldsneytisgeymar og var annar notaður fyrir B100 en hinn fyrir repjuolíuna en repjuolían er mun þykkari. B100 er notaður í kaldstartið og síðan skipt yfir á repjuna í lengri ferðum og farið aftur yfir á B100 í lok ferðar en þannig hreynsast olíukerfið og næsta start verður léttara. Mjög gott er að keyra á repjunni, aflið er ekki minna en á B100. Engin munur er að starta á B100 eða 100% repju þegar bíllinn er oðinn heitur og fer hann strax í gang.
Hér að neðan má sjá töflu sem sýnir hversu oft þarf að starta bílnum áður en hann fer í gang, eftir mismunandi eldsneyti. Ekki í neinum tilfellum er notast við upphitun á olíu en aðeins svissað og glóðakerfti hituð áður en startað er. Mikill munur er á heitstarti, þeas þegar bíllin hefur verið í notkun yfir daginn eða kaldstarti en þá er hann kaldur eftir hafa staðið yfir nótt. Í töflunni má sjá fjölda starta áður en bíllinn fer í gang. Eitt sem var makvert við þessa tilraun var að áður en farið var í að nota 100% repjuolíu þá þurfti að starta tvisvar á hreinum díesel en eftir að keyrt hafði verið repjunni þá varð auðveldar að starta og fór hann þá strax í gang á dieselnum þó svo að um kaldstart væri um að ræða.
Þetta sýnir bara hvað repjuolína hreinsar olíuverkið vel.
Ljóst er að ef Repjuolína væri forhituð þá væri hún fín í kaldstartinu en spurning hvort það væri nauðsynlegt, væntanlega þarf þess á veturna.Skipagasolía og repjuolía
Eftir ofangreindar tilraunir var ákveðið að fara yfir í skipagasolíu og síðan blöndu af skipagasolíu og repjuolíu. Strax kom í ljós að skipagasolían var ekki eins hrein og aðrar olíur sem áður höfðum verið prófaðar. Voru óhreinindi í henni sem varð að sía út. Blanda var ákveðinn 25% repjuolía og 75% skipagasolía. Þessar prófanir voru gerðar við erfiðar aðstæður þar sem reyndi á mótor í langan tíma, ca. 14 klst. skipagasolían hefur ekki eins góða smureiginleika eins og repjan og má því segja að repjuolían hafi góð áhrif á gang vélarinnar, þýðari gangur og betur smurð vél. Gæði repjuolíunnar og hreinleiki var áberandi betri þegar hún var borin saman við skipagasolíuna.
Eknir voru 475 km. á hálendi Íslands og fóru í það um 80 lítrar af ofangreindri blöndu og gerir það um 17 lítra á hundrað km. í blönduðum akstri.Kaldstart Heitstart Gangur Afl
Bio Diesel B100 2 1 Góður Gott
Repjuolía 100% 4 1 Góður Gott
Diesel 100% 2 yfir í 1 1 Góður Gott
Skipgasolía 100% 1 1 Góður Gott
75% skipagasolía 25% repjuolía 1 1 Góður Gott
-
Replies
-
Hvernig er það, voru spíssarnir athugaðir fyrir og eftir breytingar?
Maður hefur lesið aðrar tilraunaniðurstöður úr notkun á SVO þar sem spíssarnir „koksuðust“ þ.e. það settist sótgjall á spíssaendana.
Sæll Jón
Þetta er verkefni sem er í gangi og ég læt ykkur vita þegar meiri upplýsingar liggja fyrir.
Ég verð þó að segja að þessi vél hefur gengið í endurnýjun lífdaga. Þetta er allt önnur vél
en áður en þessi prófun hófs.
Ein af ástæðum geta verið að þetta er gömul IDI vél.IDI – Indirect Injection diesel engines: the fuel is injected into a pre-chamber or swirl-chamber before going on to the combustion chamber. Pre-chamber engines are more tolerant of SVO than swirl-chamber engines.
Kv. gundur
Orkuöryggi til húshitunar og rafmagnsframleiðslu á Íslandi er með því besta sem
gerist í heiminum. Með virkjun vatnsafls og jarðvarma fæst mikið af hreinni
raforku og heitu vatni. Á sama tíma er orkuöryggi fyrir farartæki hér á landi lítið
og einvörðungu er treyst á innflutta orkugjafa til að knýja farartæki á landi, sjó og
í lofti. Ísland er því mjög háð innflutningi á orkugjöfum úr jarðolíu. Án þeirra
myndi samfélagið lamast. Það er því einnig nauðsynlegt að skoða framleiðslu og
nýtingu endurnýjanlegra orkugjafa hér á landi út frá sjónarmiðum um orkuöryggi.
Jafnvel þó að innlend framleiðsla myndi einungis nema 5 – 10% af heildarnotkun
næstu árin munar mikið um það. Það þarf ekki að fara mörgum orðum um þær
upphæðir sem myndu sparast í erlendum gjaldeyri fyrir þjóðarbúið með
framleiðslu á innlendum orkugjöfum en það yrði talið í tugum miljarða. Auk þess
sem innflutt orka verður dýrari til lengri tíma litið vegna þverrandi hráolíu.
Annar áhrifaríkur hvati til framleiðslu á innlendum orkugjöfum á farartæki er sú
staðreynd að Ísland á raunhæfan möguleika á að verða fyrirmynd heimsins í
orkumálum samgangna. Ísland gæti líka hæglega orðið fyrsta landið í heimi sem
notar eingöngu græna orku og væri alveg sjálfbært í orkumálum. Með samstilltu
átaki þings og þjóðar er þetta vel mögulegt því Íslendingar eru fámenn þjóð sem
býr við þær ákjósanlegu aðstæður að geta nýtt endurnýjanlega orku í ríkum mæli.
Bíódísill yrði góð og hentug byrjun því hann má setja á dísilvélar bifreiða og
skipa án þess að breyta vélunum1
. Því er hægt að nýta þá farkosti og atvinnutæki
sem ganga fyrir dísilolíu nú án nokkurs tilkostnaðar við aðlögun að nýjum
orkugjafa.
Lög um endurnýjanlegt eldsneyti í samgöngum á landi.
http://www.althingi.is/altext/stjt/2013.040.html
Sæll Guðmundur
Takk fyrir góðan þráð gaman að fá að fylgjast með þessari tilraun.
kv.
Sveinbjörn R-043
Jurtaolía
Jurtaolíur eiga sér langa sögu. Þessar olíur eru unnar úr olíuríkum fræjum vissra
plantna. Ein helsta orkujurtin sem til greina kemur að rækta hér á landi til
framleiðslu á lífrænt ræktuðu eldsneyti er repja (afbrigði hennar, sem einnig gæti
nýst, nefnist nepja). Frækorn repjunnar gefa mikið magn, yfir 40% af jurtaolíu,
við pressun og einnig gefur repjan töluvert magn af fóðurmjöli sem nýtist sem
próteinríkt dýrafóður. Það er einmitt þessi planta sem mest er notuð til framleiðslu
á eldsneyti úr jurtum um þessar mundir.
Seigjan í jurtaolíunni er yfir 35 „centistoke“ eða um tíu sinnum meiri en í jarðdísil.
Þetta eru því eru ein lægstu mörk skilgreiningar á svartolíu (heavy fuel oil), sem
gerir það að verkum að gera þarf breytingar á dísilvélum skipa og bifreiða til að
brenna jurtaolíuna beint. Breytingarnar eru að mestu nauðsynlegar hvað varðar
nýjar gerðir, úrfærslur á síum og þéttingum í vélunum.
Sem íblöndun í venjulegan jarðdísil hentar jurtaolían vel. Allt að þriðjungur af
jurtaolíu getur verið íblöndunarhlutfall án þess að til breytinga þurfi að gera á
dísilvélum1.
Mörgum finnst einkennilegt að notuð sé jurtaolía sem orkugjafi til að knýja
dísilvélar í skipum og bifreiðum. Þá skal haft í huga að þau svæði sem koma til
greina sem ræktunarland fyrir repju hérlendis, sem gefur jurtaolíuna, eru svæði
sem ekki eru í ræktun. Einnig ber að hafa í huga að jurtaolían er einungis sjötti
hluti uppskeru akursins og ef hunangsframleiðsla væri þar einnig yrði olían innan
við 10% af uppskeru repjuakursins. Helmingur uppskerunnar er hálmur, sem nota
má sem áburð eða eldsneyti og breyta í orkugjafa. Þriðjungur uppkerunnar er
fóðurmjöl sem nýtist sem kjarnfóður fyrir skepnur og í fiskeldisfóður. Margir
bændur erlendis eru með býflugnarækt inni í repjuakrinum þar sem býflugan
safnar hunangi úr gulu blómunum í bú sín. Einnig er vert að skoða nýtingu á
repjuolíunni sem matar- og steikingarolíu en olíu sem notuð hefur verið til
steikingar má eftir sem áður nýta sem beinan orkugjafa.
Hér á landi hafa ýmsir aðilar gert tilraunir með notaða steikingarolíu frá
veitingastöðum til íblöndunar í dísilolíu bifreiða. Þær tilraunir hafa tekist vel og
hefur íblöndunin ekki haft skaðleg áhrif á dísilvélarnar. Hér hefur bæði verið beitt
þeim aðferðum að sía úrgangsolíuna og nota hana beint á venjulega dísilvél sem
30% íblöndun eða framleiða lífdísil beint úr notuðu steikingarolíunni.
Lífdísill / Bio Disel
Lífdísill er sá orkugjafi sem kemst næst jarðeldsneyti hvað
varðar eðliseiginleika og orkumagn. Raunar er lífdísill svo líkur jarðdísilolíu að
hann má nota á óbreyttar dísilvélar. Jurtaolía er það hráefni sem helst er breytt í
lífdísil en einnig má vinna hann úr dýra- og fiskifitu og ýmsum öðrum jurtaolíum.
Vinnsla í litlum mæli er þegar farin af stað hérlendis.
Lífdísill hefur mjög svipaða brunaeinleika og jarðdísilolía en þó er bruninn ögn
betri með lífdísil en það vegur upp á móti eilítið lægra orkugildi hans (um 5%).
Einnig hefur lífdísill betri smureiginleika sem stuðlar að minna sliti á vél.
Lífdísill er afar umhverfisvænn samanborið við jarðdísilolíu en allt koltvíoxíð
(CO2) sem losnar við brunann var tekið úr andrúmsloftinu af plöntunni svo að um
lokaða hringrás er að ræða eða 100% kolefnisjöfnun. Hratt niðurbrot lífdísils í
náttúrunni er einnig stór kostur. Lífdísill er ekki skilgreindur sem hættulegur
farmur í flutningi því að hann er óeitraður og brotnar niður í náttúrunni á tveimur
til þremur vikum. Þá er ekki sprengihætta af lífdísil vegna hás blossamarks eða
um 120°C á móti 52 – 95°C fyrir jarðdísil.
Lífdísill stendur því framar flestum öðrum endurnýjanlegum orkugjöfum í dag
sem eldsneyti á dísilvélar.
Jarðdísill / Diesel
Jarðeldsneyti er kolvetnissambönd en kolvetnissamböndum má skipta í gamalt
kolvetni og nýtt. Gamalt kolvetni myndaðist fyrir áhrif sólarljóss fyrir miljörðum
ára. Gróður lenti undir setlögum án undangengins niðurbrots og varðveittist þar.
Eftir margskonar efnaferli varð til olía sem í miklu magni sem myndaði olíulindir
djúpt í jarðlögum. Þegar við brennum þessari olíu erum við að nýta okkur
sólarorku frá löngu liðinni tíð og við það losnar gamalt kolefni út í andrúmsloftið2
og bætist við það sem þar er fyrir af náttúrulegum ástæðum.
Jarðeldsneyti og þá einnig sá hluti þess, jarðdísill, eru því leifar af lífmassa, sem
óx fyrir miljónum ára og hefur umbreyst í olíu í tímans rás. Til eru margar
tegundir jarðdísils eins og svartolía (heavy fuel oil), skipagasolía, bílaolía og
húshitunarolía. Allar eru þessar olíur einkenndar með því hitastigi sem þær eru
eimaðar við úr hráolíunni sem og seigju hennar.
Jarðdísill er mjög eitrað efni og þarf lítið til að hann mengi umhverfið (grunnvatn)
umtalsvert og vara áhrifin áratugum saman. Einnig er sót, sem til verður við bruna
jarðdísils, talið sérstaklega heilsuspillandi því að það er svo fíngert að það sest í
lungun, berst þaðan út í blóðið og sest í líffærin. Þá berast önnur eitruð
úrgangsefni frá bruna dísilolíu og einnig koma skaðlegar gufur (arómatísk efni)
frá jarðdísil áður en hann brennur. Þær olíugufur geta einnig verið skaðlegar
líkama mannsins1.
Mengunarslys þar sem jarðolía kemur við sögu eru afar erfið viðfangs og lítið þarf
til að menga strandir og úthafið. Ólíkt lífdísil (bíódísill) er jarðdísill lengi að
brotna niður í náttúrunni og því þarf varúðarráðstafanir þegar hann er fluttur milli
staða hvort sem er á láði eða legi2.
Megin uppistaðan í jarðdísil eru kolefni og vetni sem breytast í koltvíoxíð (CO2)
og vatn við bruna í lofti. Einnig losna við bruna jarðdísils brennisteins- og
nituroxíð, en þau efni ásamt koltvíoxíði (CO2) eru talin hafa afar slæm áhrif á
umhverfið og andrúmsloftið og ósonlagið. Dísilbílaumferð í þéttbýli er álitin
óæskileg vegna þessara efna sem koma frá afgasi vélanna en seinni tíma hreinsiog
hvarfabúnaður í dísilbifreiðum hefur dregið mikið úr þessari mengun.
Birgðir jarðeldsneytis þessa heims eru takmörkuð auðlind. Talið er að árlega sé
tekið úr jörðu miljón sinnum meira af hráolíu en til verður í jarðskorpunni úr
leifum af lífmassa dýra og jurta. Því er gert ráð fyrir að þessi auðlind muni ganga
til þurrðar í fyrirsjáanlegri framtíð. Áætlað er að þær olíulindir sem unnið er við í
dag verði gengnar til þurrðar eftir um hálfa öld. Þó er talið að á vissum svæðum
jarðar megi enn finna nýjar olíulindir en notkunin vex hraðar en vinnslan og er því
vart annars að vænta en olíuverð haldist hátt og þessi vinsæli orkugjafi muni
verða uppurinn áður en mjög langt um líður.
Einn aðalkostur jarðdísils umfram flesta umhverfisvæna orkugjafa er betri
brunanýtni í dísilvélum. Hvað varðar dreifingu og sölu eldsneytis þá hefur
jarðeldsneyti algera sérstöðu eins og nú er ástatt. Það sem dregið getur úr þessari
sérstöðu er vitræn umhverfisvernd þar sem áhersla er lögð á heilsufarsáhrif,
sjálfbærni og að draga úr losun efna sem valda gróðurhúsaáhrifum og skaða
umhverfið með ýmsum öðrum hætti.
Efnadísill (BtL)
Efnasmíðuð eldsneyti (synthetic fuel) eru oft kölluð hin lífrænu eldsneyti annarar
kynslóðar. Eldsneytið má framleiða úr öðrum orkugjöfum eins og til dæmis
kolum og lífmassa og oftast kallað BtL (Biomass to Liquids). Oft eru efnasmíðuð
eldsneyti kennd við svokallaða „Fischer-Tropsch“-aðferð þar sem vetni (H2) og
koloxíð (CO) úr kolum eða lífmassa verða að BtL-„hráolíu“. Efnadísil er hægt að
framleiða úr nánast hvaða kolefnisgjafa sem er hvort heldur um ræðir kol eða
lífmassa2. BtL-dísil er eimaður við 180 – 280°C úr BtL-„hráolíu“. Einnig er unnt
að eima metanól og DME úr BtL-„hráolíu“ og fleiri tegundir.
Ferli við framleiðslu á efnadísil má á margan hátt líkja við það hvernig venjulegt
jarðefnaeldsneyti myndast í jarðskorpunni en ferli efnasmíðaða eldsneytisins er
hraðað til muna með því að beita háum hita og þrýstingi við loftþurrð á þau efni
sem notuð eru í framleiðsluna. Þannig getur efnadísill orðið til á fáeinum
sólarhringum en jarðeldsneyti myndast á miljónum ára.
Orkan sem notuð er til að brjóta lífefnin, sem verða að „hrádísil“, er nokkuð mikil.
Hér er um flókið ferli að ræða þar sem efnið verður að gasi sem er brennt í vetni.
Önnur aðferð notar metanól (tréspíra) í staðinn fyrir kol eða lífmassa.
Nánari upplýsingar og heimildaskrá:
http://www.sigling.is/lisalib/getfile.aspx?itemid=5350
kv. gundur
Mjög áhugavert efni. Það væri gaman að vita hvað talið er að ársframleiðslan geti verið.
Sæll Hafliði, sendi þau gögn sem eru aðgengileg hér á netinu. Spurning hvort f4x4 ætti að fara fram á að fá að halda almennan félagsfund á nýju ári í húsnæði Samgöngustofu um málefni tendum klúbbnum okkar og Samgöngustofu. Áhugamannafélög tengdum verkefnum Samgöngustofu hafa fengið það þar sem starfsmenn koma að fundinum. Þar geta verið kynningar á báða bóga og almennt spjall.
Kynning á Repjuverkefninu gæti verið eitt af þeim og staða tæknimála almennt?
http://www.matis.is/media/fodurradstefna-2011/7_Matis-2011.04.08-orka_hrat.pdf
kveðja GG
You must be logged in to reply to this topic.